NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
إِبْرَاهِيمُ
بْنُ مُوسَى
الرَّازِيُّ
حَدَّثَنَا
الْوَلِيدُ
بْنُ
مُسْلِمٍ
قَالَ
حَدَّثَنِي
وَحْشِيُّ
بْنُ حَرْبٍ
عَنْ أَبِيهِ
عَنْ جَدِّهِ
أَنَّ
أَصْحَابَ
النَّبِيِّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالُوا يَا
رَسُولَ
اللَّهِ
إِنَّا
نَأْكُلُ
وَلَا
نَشْبَعُ
قَالَ
فَلَعَلَّكُمْ
تَفْتَرِقُونَ
قَالُوا
نَعَمْ قَالَ
فَاجْتَمِعُوا
عَلَى
طَعَامِكُمْ
وَاذْكُرُوا
اسْمَ
اللَّهِ
عَلَيْهِ
يُبَارَكْ لَكُمْ
فِيهِ
قَالَ
أَبُو دَاوُد
إِذَا كُنْتَ
فِي وَلِيمَةٍ
فَوُضِعَ
الْعَشَاءُ
فَلَا
تَأْكُلْ حَتَّى
يَأْذَنَ
لَكَ صَاحِبُ
الدَّارِ
Vahşî b. Harb (b. Vahşî b.
Harb)'in dedesinden rivayet olunmuştur:
Nebi (s.a.v.)'in
sahâbîleri (Hz. Nebi'e):
Ey Allah'ın Rasûlü, biz
(yemek) yiyoruz, fakat doymuyoruz, demişler.
(Hz. Nebi de onlara):
"Her halde siz
(yemeği) ayrı ayrı (kaplarda) yiyorsunuzdur (değil mi)?" demiş. (Onlar
da):
Evet, cevabını
verrnişler. (Bunun üzerine Hz. Nebi):
"Yemeği toplu halde
yeyiniz ve üzerine Besmele çekiniz. (O zaman) Allah o yemekte sizin için
bereket halk eder (de karnınız doyar)" buyurmuş.
Ebû Dâvûd dedi ki: Bir
düğün yemeğine gider de (önüne) akşam yemeği konacak olursa, ev sahibi izin
verinceye kadar (o yemekten) yeme.
İzah:
İbn Mâce, et'ime
Bu hadis-i şerifi
rivayet eden Vahşî (r.a), Uhut'daHz. Hamza (r.a)'yı şehid eden ve sonra
Mekke'nin fethinde müslüman olan meşhur Vahşî'dir.
Kendisi müslüman
olduktan sonra küfür döneminde işlediği cinayetten duyduğu vicdan azabını
Nebilik iddiasında bulunan Müseylemetü'l -Kezzâb'ı katlederek hafifletti. Tâif
heyetiyle birlikte Hz. Nebi'in huzuruna geldiği zaman Hz. Hamza'yı nasıl şehid
ettiğini anlattı. Hz. Peyamber onu affetti. Fakat onu görmek kendisine çok
sevdiği amcasının acı hatırasını hatırlattığı için ona: "Bir daha bana
görünme" diye emretti.
Bu hadis-i şerifte, bir
sofra üzerine konan bir kaptan topluca yemek yemekte bereket olduğu
bildirilmekte, bir ailenin ayrı ayrı kaplarda yemek yemeleri yerine bir kaptan
yemek yemeleri tavsiye edilmektedir. Nitekim Ebû Ya'lâ'nm Müsned'inde, İbn
Hibbân'ın Sahih'inde, Beyhakî'nin de Sünen'inde Hz. Câbir'den rivayet edilen
merfû bir hadiste:
"Yemeklerin
Allah'a en sevimli olanı üzerinde ellerin en çok olanıdır"[el-Münavî,
Feyzu'l-Kadîr, I, 172; Ziyâüddin el-Gümüşhanevî, Levâmiü'l-Ukûl, I, 122.]
buyurmuştur.
Taberânî'nin İbn Ömer'den
naklen rivayet ettiği mevkuf bir hadis-i şerifte de şöyle buyurulmuştur:
"İki kişinin
yemeği dört kişiye dört kişinin yemeği de sekiz kişiye yeter. Binaenaleyh
yemeği toplu halde yeyiniz, dağılmayınız."[Suyutî, Câmiü's-Sağîr, II, 56.]
Cenab-ı Hak her-şeyi bir sebebe bağladığı gibi yemeklerin maddî manevî
bereketini de o yemeğe uzanan ellerin çokluğuna bağlamıştır.
Bir yemeğe uzanan
ellerin adedi nisbetinde Allah o yemeğe bereketini ve yiyenlere de feyz ve
rahmetini indirir. Ehl-i basiret inen bu rahmeti açıkça müşahede ettiği halde
gafiller gerçeği göremediklerinden bu hadisteki tavsiyeye uymazlar.
Binaenaleyh, "Hep
bir arada toplu olarak da dağınık olarak da yemek yemenizde bir sakınca
yoktur.”[Nûr 61] âyet-i kerimesinde de açıklandığı üzere ayrı ayrı kaplarda ve
sofralarda yemek yemek caiz olmakla beraber, bir sofra üzerinde ve bir kaptan
topluca yemek yemek menduptur. Musannif Ebû Dâvûd (r.a), hadis-i şerifin sonuna
eklediği açıklama ile bir düğün yemeğine giden insanın akşam yemeği vaktinde
getirilen yemek hususunda çok dikkatli olması gerektiğini ifade etmek
istemiştir. Çünkü akşam öğünü belli bir öğün olduğundan bu vakitte getirilen
yemeğin düğün yemeği olmayıp ev halkı için hazırlanması mutad olan her günkü
yemeklerden olması mümkündür. Bu bakımdan ev sahibi izin vermedikçe o yemeğe
yanaşmamak gerekir. Çünkü bu yemeğe ortak olunduğu takdirde ev halkı aç
kalabilir.